Η Ράνια Λάμπου στον χώρο της εκπαίδευσης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, καθώς είναι ευρέως γνωστό το έργο και η προσφορά της. Σχεδιάζει καινοτόμα προγράμματα που αφορούν στις φυσικές επιστήμες και όχι μόνο, επιμορφώνει εκπαιδευτικούς, έχει ερευνητικά ενδιαφέροντα που στοχεύουν στην βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και προσφέρει κοινωνικό έργο σε διεθνές επίπεδο. Πολυβραβευμένη, αν και για την ίδια τα βραβεία δεν είναι αυτοσκοπός, ωστόσο αποτελούν επιβεβαίωση και δικαίωση των κόπων και της προσφοράς της. Για μας, την ομάδα που σχεδιάζει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα playstream, το οποίο απευθύνεται σε παιδιά 5 έως 12 ετών, είναι μεγάλη τιμή μα και χαρά, να λέμε πως η Ράνια βρίσκεται ανάμεσά μας, έχοντας σχεδιάσει το πρόγραμμα «Μικροί αστρονόμοι εξερευνούν το σύμπαν».
Ράνια Λάμπου, μια πολυβραβευμένη εκπαιδευτικός με βαρύ βιογραφικό και πολλά επιστημονικά και ερευνητικά ενδιαφέροντα. Κατ’ αρχήν θα θέλαμε να μας συστηθείς με τον δικό σου τρόπο.
Από πολύ μικρή ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με την εκπαίδευση. Ο ρόλος του δασκάλου μου προκαλούσε δέος και θαυμασμό. Ευτύχησα να γίνω κι εγώ εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια και η ζωή μου απέκτησε νόημα και υψηλούς στόχους. Η διαμόρφωση της ψυχής των παιδιών και η καλλιέργεια των ικανοτήτων τους, ώστε αυτά να αποτελέσουν την καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους, είναι ένας σκοπός στον οποίο ένας άνθρωπος αξίζει να αφιερώσει τη ζωή του. Την δική μου ζωή την αφιέρωσα στην εκπαίδευση, σε ανθρωπιστικό έργο και στην ειρήνη την οποία υπηρετώ ως πρέσβειρα και από το 2016 έχω αφοσιωθεί στην εκπαίδευση STEM. Συνέδεσα την εκπαίδευση με το κοινωνικό έργο και τον εθελοντισμό. Για το σκοπό αυτό εκπόνησα διεθνή εκπαιδευτικά προγράμματα, που απευθύνονται σε αναπτυσσόμενες χώρες με σκοπό όχι μόνο την εκπαιδευτική αναβάθμιση των μαθητών αλλά και την εύρεση λύσεων για τα φλέγοντα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν τα παιδιά σε αυτές τις χώρες. Πρόσφατα έγραψα επίσης ένα βιβλίο με τίτλο «Πλανητικές Συνεντεύξεις» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελληνοεκδοτική». Απευθύνεται σε παιδιά πάνω από 5 ετών και έχει σκοπό να εξοικειώσει τους μικρούς μαθητές με τη γνώση του ηλιακού μας συστήματος μέσα από χιουμοριστικούς διαλόγους και ευτράπελες διηγήσεις. Πιστεύω ότι η μάθηση πρέπει να δίνει χαρά στο παιδί, γιατί έτσι η γνώση, αποθηκεύεται μόνιμα στον εγκέφαλο και μέσα από το ενδιαφέρον που αναπτύσσεται καλλιεργείται ο νους σε ένα ανώτερο επίπεδο.
Μίλησέ μας για τα βραβεία που έχεις λάβει. Πόσο πολύτιμο είναι το φορτίο τους για τις πλάτες σου και πόσο σημαντικό για την επαγγελματική σου εξέλιξη;
Ο στόχος όλων των δραστηριοτήτων μου δεν είναι η απόκτηση βραβείων. Τα βραβεία έρχονται ως επιβράβευση της αγάπης και της προσπάθειας που καταβάλλω, ώστε να συμβάλω κι εγώ στην εξέλιξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα βραβεία μου είναι ένα πολύτιμο φορτίο ευθύνης αλλά και πηγή χαράς κι επιβεβαίωσης για τη πορεία μου στην εκπαίδευση. Μου δίνουν το μήνυμα να συνεχίσω να προχωρώ προς την ίδια κατεύθυνση.
Γνωρίζουμε ότι, συν τοις άλλοις, ασχολείσαι ερευνητικά με την νευροεκπαίδευση. Ποιο το αντικείμενο της έρευνάς σου;
Η νευροεκπαίδευση είναι ένα ευρύ, διεπιστημονικό πεδίο το οποίο ασχολείται με θέματα που αφορούν τον εγκέφαλο και την εκπαίδευση αντλώντας θεωρίες από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων. Στόχος της είναι να ρίξει φως στις βαθύτερες διεργασίες που συντελούνται στον ανθρώπινο εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της μάθησης. Το αντικείμενο που με ενδιαφέρει πιο πολύ είναι ο ρόλος και τα οφέλη των θετικών συναισθημάτων στη διαδικασία της μάθησης. Με άλλα λόγια θέλω να αποδείξω με επιστημονικό τρόπο ότι όσο πιο ευχάριστο είναι ένα μάθημα τόσο πιο επιτυχημένο είναι.
Έχουμε την χαρά, μα πάνω απ’ όλα την τιμή, να σχεδιάζεις για μας, για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Playstream συγκεκριμένα, το καινοτόμο πρόγραμμα “Μικροί αστρονόμοι εξερευνούν το σύμπαν”, που απευθύνεται σε παιδιά από 5 έως 12 ετών. Μίλησέ μας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα αστρονομίας Playstream χωρίζεται σε δυο κύκλους, μαθήματα για παιδιά 5-8 ετών και μαθήματα για παιδιά 9-12 ετών. Θεωρήθηκε σκόπιμο να γίνει αυτός ο διαχωρισμός, επειδή η γλώσσα στην οποία ανταποκρίνονται τα μικρότερα παιδιά του δημοτικού είναι διαφορετική από τη γλώσσα που μπορεί να κινητοποιήσει ένα μεγαλύτερο παιδί προς την κατεύθυνση της επιστημονικής μάθησης. Επίσης, οι δραστηριότητες που απευθύνονται σε μικρότερα παιδιά βασίζονται περισσότερο στην δραματοποίηση μύθων σχετικών με την αστρονομία, ενώ οι δραστηριότητες για τα μεγάλα παιδιά είναι πιο δομημένες και στοχεύουν στην ανάπτυξη της επιστημονικής σκέψης καθώς και της δημιουργικότητας. Γενικά οι δραστηριότητες του προγράμματος είναι βιωματικές, και βασίζονται στην διερευνητική-ανακαλυπτική μάθηση με την χρήση απλών, καθημερινών υλικών. Ο στόχος τους είναι να αναπτύξουν πέρα από τις γνωστικές δεξιότητες και τις κοινωνικές δεξιότητες.
Το πρόγραμμα τυγχάνει μεγάλης αποδοχής από παιδιά και εκπαιδευτικούς. Ποιο πιστεύεις ότι είναι το μυστικό της επιτυχίας του;
Το μυστικό της επιτυχίας του προγράμματος είναι η αγάπη και η χαρά με την οποία γράφτηκε. Στόχος είναι να νιώσουν τα παιδιά του δημοτικού την ίδια χαρά που νιώθω εγώ, όταν ασχολούμαι με την αστρονομία. Έκανα μεγάλη προσπάθεια να βοηθήσω τα παιδιά να καταλάβουν την ομορφιά της αστρονομίας και του έναστρου ουρανού. Γι ’αυτό χρησιμοποίησα τη ζωντανή αφηγηματική γλώσσα, τις πρωτότυπες δραστηριότητες και σε κάποιες περιπτώσεις και το χιούμορ.
Πώς βλέπει η Ράνια Λάμπου το μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα; Τι εύχεται;
Η εκπαίδευση στην Ελλάδα αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις με την εκπαίδευση σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι εκπαιδευτικές ανισότητες, η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, οι υγειονομικές κρίσεις, ο επαναπροσδιορισμός των στόχων της εκπαίδευσης, η σύνδεση της εκπαίδευσης με την κοινωνία είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Εύχομαι το μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα να περιλαμβάνει ουσιαστικές λύσεις για τα παραπάνω προβλήματα και για όσα άλλα παρουσιαστούν. Εύχομαι επίσης να γίνουν ακόμα πιο σεβαστές οι ανάγκες των μαθητών σε νοητικό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο κέντρο όλων των προσπαθειών μας στα πλαίσια οποιουδήποτε εκπαιδευτικού συστήματος πρέπει να βρίσκεται πάντα ο μαθητής.
Ποια τα όνειρα της Ράνιας για την ίδια, μέσα από ένα εκπαιδευτικό, πάντα, πρίσμα;
Θέλω να συνεχίσω στο μέλλον να γράφω βιβλία, να εκπονώ προγράμματα και να εισάγω στην εκπαίδευση καινοτόμες ιδέες. Επίσης θα ήθελα να συνεχίσω τις έρευνές μου στις γνωστικές νευροεπιστήμες και στην νευροεκπαίδευση, έτσι ώστε να συμβάλω κι εγώ από την πλευρά μου στην κατανόηση των διεργασιών που συμβαίνουν μέσα στον εγκέφαλο του μαθητή. Επίσης έχω σκοπό να συνεχίσω το κοινωνικό μου έργο και τον εθελοντισμό διδάσκοντας σε νοσοκομεία, προσφυγικές δομές ή σε οποιονδήποτε χώρο βρίσκονται παιδιά μη προνομιούχα, παιδιά που παρά τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν διψούν για μάθηση.
Ευχή μας, τα όνειρά σου! Ράνια, σε ευχαριστούμε πολύ για όλα!
